Viêm phổi là tình trạng nhiễm trùng, có nghĩa nguyên nhân thường là do vi khuẩn. Đây là khác biệt quan trọng vì viêm phổi do covid là tác nhân virus, việc điều trị sẽ khó hơn nhiều. Viêm phổi do COVID-19 cũng có thể ảnh hưởng đến cơ thể, khác với các loại viêm phổi khác.
Dưới đây là những điều bạn cần biết về bệnh viêm phổi COVID-19, bao gồm các triệu chứng và các lựa chọn điều trị thường được sử dụng trong đại dịch.
COVID-19, căn bệnh do SARS-CoV-2 gây ra, tấn công mọi người theo cách khác nhau. Hầu hết những người bị nhiễm virus sẽ có các triệu chứng từ nhẹ đến trung bình: Đau đầu, mệt mỏi, ho… Những người này thường chống lại virus mà không cần điều trị đặc biệt hoặc nhập viện. Đối với những người khác, virus diễn ra nghiêm trọng hơn và trong một số trường hợp, có thể bao gồm sự phát triển của viêm phổi, một biến chứng nghiêm trọng khi nhiễm virus, đôi khi dẫn đến nhập viện, thở máy hoặc thậm chí tử vong.
Mối liên hệ giữa COVID-19 và bệnh viêm phổi
COVID-19 là một bệnh hô hấp nghiêm trọng do SARS-CoV-2 gây ra. Theo Trung tâm Kiểm soát và Phòng ngừa Dịch bệnh Mỹ (CDC), COVID-19 có thể dẫn đến một loạt các triệu chứng, bao gồm ho, sốt, khó thở và mất vị giác hoặc khứu giác… Viêm phổi là tình trạng nhiễm trùng các túi khí nhỏ trong phổi (gọi là phế nang), có thể từ nhẹ đến nặng, phát triển ở bệnh nhân COVID-19, còn gọi là viêm phổi COVID-19.
BS Raymond Casciari, chuyên khoa phổi tại Bệnh viện St. Joseph ở Orange, California cho biết, viêm phổi có thể phát triển do bất kỳ loại virus nào. Trong bệnh COVID-19, virus có thể làm hỏng phế nang và khiến chất lỏng tích tụ trong phổi. Điều đó cũng có thể dẫn đến sự phát triển của hội chứng suy hô hấp cấp tính (ARDS), một dạng suy hô hấp nghiêm trọng.
Viêm phổi do COVID-19 khác các loại viêm phổi khác thế nào?
Bác sĩ Marc Sala, trợ lí giáo sư y học tại Đại học Y Northwestern, Hoa Kỳ, cho biết: Viêm phổi do COVID-19 cũng có xu hướng nặng hơn các dạng viêm phổi khác. So với các dạng viêm phổi khác bao gồm bệnh cúm, COVID-19 tạo ra một dạng viêm nặng hơn, gây ra bệnh nặng và kéo dài ở một số người.
Một nghiên cứu trên tạp chí Nature cho thấy, COVID-19 tác động đến nhiều vùng nhỏ trong phổi cùng một lúc, trong khi nhiều dạng viêm phổi khác ảnh hưởng tới những vùng rộng trong phổi. Sau đó, COVID-19 chiếm quyền kiểm soát các tế bào miễn dịch của phổi và sử dụng chúng để lan rộng khắp phổi trong vài ngày hoặc vài tuần. Khi virus phát tán, nó hủy hoại phổi và gây sốt, huyết áp thấp, và gây hại cho thận, não, tim, và các nội tạng khác. Các nhà nghiên cứu nói rằng các biến chứng nặng của COVID-19 (khi so sánh với các dạng viêm phổi khác) có thể do virus gây bệnh lâu hơn.
Một nghiên cứu khác phân tích bản scan CT và mẫu xét nghiệm của các bệnh nhân bị viêm phổi do COVID-19 và so sánh chúng với những người bị viêm phổi thông thường. Các nhà nghiên cứu thấy rằng những người bị viêm phổi do COVID-19 có nguy cơ mắc viêm phổi ở cả hai phổi và có các tổn thương dạng kính mờ trên các bản scan, một dấu hiệu bất thường ở phổi.
Đặc biệt, viêm phổi do COVID là một dạng viêm phổi rất nặng.
Triệu chứng của viêm phổi do COVID-19
Bác sĩ Casciari cho biết các triệu chứng của viêm phổi do COVID-19 về cơ bản giống với triệu chứng ở các dạng viêm phổi khác. Chúng bao gồm: Ho, sốt, khó thở, đau ngực dữ dội và đau hơn khi hít thở sâu hoặc ho, chán ăn, mệt mỏi.
Những người mắc viêm phổi do COVID-19 thường cũng có các triệu chứng của COVID-19. Theo CDC, các triệu chứng này bao gồm: Sốt hoặc ớn lạnh, ho, khó thở, mệt mỏi, đau cơ và người, đau đầu, tự nhiên mất vị giác hoặc khướu giác, đau họng, ngạt mũi hoặc chảy nước mũi, buồn nôn hoặc nôn, tiêu chảy…
Những ai có khả năng cao bị viêm phổi do COVID -19?
Các bác sĩ khó có thể tiên đoán được ai sẽ mắc viêm phổi do COVID-19. Bác sĩ Sala cho biết: Chúng tôi vẫn chưa hiểu được tại sao một số người bị viêm phổi và những người khác thì không bị. Tuy nhiên, ông cũng nói thêm rằng một số người có nguy cơ cao hơn, bao gồm những người có yếu tố nguy cơ hoặc mắc các bệnh sau: Béo phì, tiểu đường, cao tuổi, ác bệnh lý phổi nền. Những người uống thuốc ức chế hệ miễn dịch và phụ nữ có thai cũng thuộc đối tượng nguy cơ cao.
Các bác sĩ phát hiện và điều trị viêm phổi do COVID-19 như thế nào?
Một khi đã khẳng định bạn mắc COVID-19, bác sĩ sẽ làm chẩn đoán hình ảnh như chụp CT để tìm các bất thường trong phổi. Ngoài chẩn đoán hình ảnh và xét nghiệm, bác sĩ cũng có thể thu thập thêm thông tin cho việc chẩn đoán dựa trên bất cứ triệu chứng nào bạn đang có.
Phương pháp điều trị cho viêm phổi do COVID-19 là một chủ đề phức tạp. Bác sĩ Hanania cho biết, nhìn chung, chúng ta chưa có thuốc chữa cho các loại viêm phổi do virus. Tuy nhiên, các bác sĩ thường điều trị viêm phổi do COVID-19 với thuốc kháng virus remdesivir, một loại thuốc kháng viêm tương tự như thuốc steroid dexamethasone.
Bác sĩ Casciari cho biết, trong một vài trường hợp, bệnh nhân có thể được dùng kháng thể đơn dòng, tức là các phân tử được sản xuất trong phòng thí nghiệm có thể thay thế cho kháng thể và có thể khôi phục, đẩy mạnh, hoặc bắt chước lại sự tấn công của hệ miễn dịch lên các tế bào. Ông cũng cho biết chúng không có mặt rộng rãi, và không được sử dụng thường xuyên.
Nhìn chung, nếu bạn có các triệu chứng của viêm phổi do COVID-19, bạn cần phải tới bệnh viện ngay, vì các triệu chứng này có thể rất nghiêm trọng. Theo CDC, các triệu chứng của COVID-19 cần được cấp cứu bao gồm khó thở; đau hoặc nặng ngực dai dẳng; và da, môi, hoặc móng tay màu xám hoặc xanh. Hãy nhớ rằng có thể sẽ còn nhiều triệu chứng khác nữa – nếu bạn thấy có bất cứ triệu chứng nào đáng lo ngại, hãy đến cơ sở y tế.
