Viêm họng có đến 70 – 80% nguyên nhân là do vi rút, đồng nghĩa với việc sử dụng kháng sinh không mang lại hiệu quả điều trị viêm họng. Mặt khác trẻ uống kháng sinh dễ gặp nguy cơ gây kháng thuốc kháng sinh sẽ khó khăn khi điều trị về sau.
Đây là cảnh báo của PGS.TS Nguyễn Tiến Dũng, Nguyên Trưởng khoa Nhi, BV Bạch Mai trước tình trạng cha mẹ lạm dụng kháng sinh chữa viêm họng cho con.
Tình trạng lạm dụng kháng sinh đang trở thành chủ đề nóng tại Việt Nam
“Cứ 10 trẻ bị viêm họng thì có đến 8 trường hợp không cần dùng kháng sinh mà chỉ điều trị triệu chứng. Điều trị triệu chứng ở đây là gì? Đó là có sốt thì dùng thuốc hạ sốt; ho thì dùng thuốc ho, thuốc long đờm; nghẹt, sổ mũi thì dùng nước muối biển, thuốc làm co mạch hoặc kháng histamin. Kháng sinh không sử dụng trong những trường hợp này và trên thế giới, phác đồ điều trị viêm họng do vi rút cũng không sử dụng kháng sinh”- PGS Dũng nói.
PGS Dũng dẫn chứng nhiều nghiên cứu cho thấy, tác dụng của kháng sinh so với thuốc ho trong điều trị nhiễm khuẩn hô hấp trên ở trẻ em là rất thấp. Theo đó, thuốc ho làm giảm ho nhiều hơn kháng sinh sau 6 ngày điều trị.
Vì thế, khi thấy con viêm họng, các mà mẹ đừng vội cho trẻ uống kháng sinh, vừa tốn kém, nguy cơ kháng thuốc vừa không mang lại hiệu quả cao trong điều trị – PGS. Dũng khuyến cáo.
Khi nào dùng kháng sinh để chữa viêm họng?
Làm thế nào để nhận diện dấu hiệu viêm họng cần dùng kháng sinh? Đây là nỗi băn khoăn của nhiều bậc phụ huynh. Giải đáp vấn đề này, PGS. Dũng phân tích cụ thể:
Không dùng kháng sinh: Nếu trẻ có các triệu chứng bệnh do vi rút, với các biểu hiện như: viêm kết mạc, chảy mũi, ho, tiêu chảy, ban dạng vi rút, các bố mẹ hãy bình tĩnh theo dõi con tại nhà (hoặc cho trẻ đi khám nếu bố mẹ thấy không yên tâm) vệ sinh mắt, mũi bằng nước muối sinh lý, muối biển.
Nếu trẻ sốt trên 38,5 độ C hãy dùng thuốc hạ sốt paracetamol theo cân nặng. Nếu trẻ ho nhiều, nên đi khám để được hướng dẫn dùng loại thuốc ho phù hợp.
Dùng kháng sinh theo chỉ định của bác sĩ: Khi thấy bệnh nhân có sốt trên 38,5 độ C, sưng đau hạch cổ, đau đầu, nốt xuất huyết ở vòm, đau bụng, chất xuất tiết ở họng, amidan cho thấy khả năng lớn bệnh nhi viêm họng do liên cầu tan huyết beta -nhóm A.
Lúc này trẻ sẽ phải sử dụng kháng sinh theo chỉ định của bác sĩ. Việc dùng kháng sinh phải theo chỉ định, với mục tiêu khỏi bệnh lâm sàng tối đa, vi khuẩn chết không thể đột biến, giảm thiểu kháng thuốc.
PGS. Dũng đặc biệt lưu ý những trường hợp cha mẹ có thói quen cho trẻ uống kháng sinh sau 2 – 3 ngày thấy đỡ liền dừng thuốc. Đây là một điều rất nguy hiểm bởi khi uống thuốc, vi khuẩn đang bị yếu dần đi (nhưng chưa chết hẳn), nếu lúc này ngừng uống thuốc thì khả năng vi khuẩn không bị tiêu diệt, sống lại và dần có sức đề kháng với chính loại kháng sinh đang uống, từ đó gây nên tình trạng kháng thuốc rất nguy hiểm. Do đó, người bệnh cần tuyệt đối sử dụng thuốc, đặc biệt là thuốc kháng sinh theo chỉ định của bác sĩ.
